Allereerst is het goed om te weten dat ChatGPT een AI-tool is, en officieel geen zoekmachine. Toch gebruiken steeds meer mensen het alsof het dat wel is. Als je veel artikelen leest over zoekgedrag, zie je vaak dat Google zijn dominante positie voorlopig niet verliest. Veel voorspellingen gaan uit van een marktaandeel tussen de 90 en 97%. Maar als je beter kijkt, zie je dat dit beeld vooral gebaseerd is op Amerikaans onderzoek, en over het algemeen over alle gebruikers. In Nederland, en zeker onder bepaalde doelgroepen, zie ik toch echt iets anders gebeuren.
Welke doelgroepen gebruiken ChatGPT?
Vooral bij de jongere generatie, grofweg tussen de 18 en 40 jaar, merk je dat ChatGPT een steeds grotere rol speelt in het dagelijks zoekgedrag. En dan heb ik het niet alleen over studenten die hulp zoeken bij het schrijven van een rapport. Nee, ze gebruiken het net zo goed als alternatief voor Google, gewoon om antwoorden op hun vragen te krijgen.
Een vriendin van mij geeft les aan de Haagse Hogeschool en vertelde dat veel studenten tegenwoordig eerder iets aan ChatGPT vragen dan dat ze het googelen. En ik merk het ook in mijn eigen omgeving. Vroeger zocht je bij het plannen van een tripje allerlei blogs op om ‘de leukste hidden places’ van een stad te vinden. Laatst was ik in Spanje en vroeg aan een vriend uit Santander wat ik daar echt moest doen. Hij gaf me een paar tips, maar zei er meteen achteraan: “Vraag het anders gewoon even aan ChatGPT.” En daar was ‘ie weer.
Wat is het verschil in zoeken?
Het verschil? Bij Google moet je zelf door allerlei sites en advertenties heen spitten voordat je bij een paar goede tips uitkomt. ChatGPT daarentegen geeft je in één keer een overzicht op maat. Bijvoorbeeld: “Stel je woont in [plaatsnaam], wat zijn dan de 10 dingen die je absoluut moet laten zien aan iemand die op bezoek komt? Inclusief leuke restaurants, bezienswaardigheden en verborgen unieke dingen.” Grote kans dat je dan veel persoonlijkere en originelere suggesties krijgt dan bij de standaard toeristenblogs.
Ik geloof dan ook dat veel analisten het deels mis hebben. Steeds meer mensen gebruiken ChatGPT als alternatief voor een zoekopdracht, zeker onder jongeren. Hoewel ChatGPT geen zoekmachine is, vervult het in veel situaties wel dezelfde rol. En dat zorgt voor verschuiving. Natuurlijk, Google blijft voorlopig dé plek voor gerichte zoekopdrachten. Maar het zoekgedrag verandert. Steeds vaker begint een zoektocht bij een AI-tool zoals ChatGPT. Vooral als je op zoek bent naar inspiratie, advies of ideeën.
Mijn verwachting? Oudere generaties (vanaf generatie X en ouder) blijven liever bij het vertrouwde Google. Maar Millennials en Gen Z? Die kiezen steeds vaker voor gemak, snelheid en conversatie. En dan kom je al snel uit bij AI.
Wat betekent dat voor jou als ondernemer?
Er is nog geen vaste werkwijze om goed zichtbaar te zijn binnen ChatGPT. Maar het is wel slim om nu alvast mee te bewegen. Denk na over hoe je straks ook in AI-systemen zoals ChatGPT aanwezig kunt zijn. Dat vraagt om andere content, andere prompts en een andere manier van zichtbaar zijn dan je gewend bent bij SEO. Als je daar nu al op inspeelt, ben je straks niet te laat.